99-400 Łowicz, Basztowa

„Baszta Generała Stanisława Klickiego” – własność Urzędu Miejskiego w Łowiczu, obiekt będący w Zarządzie Łowickiego Ośrodka Kultury i Zarządu Osiedla „Stare Miasto” wpisany do rejestru zabytków pod nr 471 z dnia 16.09.1978 r.

Baszta składa się na Zespół romantyczny gen. Stanisława Klickiego:
Kompleks budynków powstał w południowo wschodniej stronie miasta na nieużytkach ks. misjonarzy i pijarów, przy ówczesnym trakcie warszawskim. Początkowo utworzono park krajobrazowy w stylu angielskim „z mnóstwem rzadkich drzew i roślin”. Na terenie parku w latach 20-tych XIX w. powstał kompleks budynków wg proj. Karola Krauze. Składał się z baszty, kaplicy, domku dozorcy i pałacyku. Zachowana czworoboczna baszta z przybudowaną okrągłą wieżą miała mieścić bibliotekę wojskową. Na zwieńczeniu baszty z krenelażem znajdował się taras widokowy. W ścianie wieży wmurowano elementy epigraficzne z zamku prymasowskiego. Po II wojnie światowej przeszło 30 lat mieściła się tu Komenda Hufca ZHP. W latach 90-tych XX w. obiekt został przejęty przez władze miasta, następnie sprzedany, a obecnie z powrotem odzyskany.

Po przeciwnej stronie, przy ul. Pałacowej pobudowano pozostałe obiekty kompleksu. Znajduje się tu siedziba generała w formie neogotyckiego zameczku (pałacyku) z okrągłą wieżyczką. W ścianach zbudowanych z cegły i rudy żelaza wmurowano elementy lapidarne z zamku m.in. herby prymasów Przerembskiego i Dzierzgowskiego. Obecnie w pałacyku mieści się Galeria Malarstwa Współczesnego Zofii i Romana Artymowskich oraz izba pamiątek po gen. Stanisławie Klickim. Dalsze elementy romantycznego zespołu architektonicznego: domek dozorcy i kaplica usytuowane zostały w parku za pałacem, w ich ścianach również wmurowane elementy lapidarne.

Gen. Klicki był uczestnikiem walk o niepodległość - od obrony Konstytucji 3 Maja do powstania listopadowego - oraz dowódcą dywizji strzelców konnych w Królestwie Polskim. Sztab dywizji stacjonował w Łowiczu. Przy parku od strony zachodniej powstało Pole Marsowe dla ćwiczeń i uroczystości wojskowych.

Opracowanie – Zdzisław Kryściak

Obecnie wokół baszty znajduje się odrestaurowany w 2013 roku park z urządzeniami małej architektury dla dzieci i urządzeń do ćwiczeń dla dorosłych.

Udostępnienie baszty dla zwiedzających odbywa się po uprzednim kontakcie telefonicznym z Zarządem Osiedla „Stare Miasto”:
Zofia Kroc - Przewodnicząca Zarządu tel. 601 412 294
Leokadia Kosiorek tel. 608 103 672
Zofia Solorz tel. 694 135 065